گروه بورس پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد، بازار سرمایه از آن شدت و حدت ماه های گذشته افتاد. بسیاری از سرمایه گذاران بخشی از سرمایه‌های خرد یا سودهایی که در چند ماه گذشته بر سرمایه آنها افزوده شده بود را از دست دادند. حقوقی ها در بازار به نفع خود عمل می کنند و ابهامات زیادی در این باره وجود دارد که بسیاری از کارشناسان آن را وارد و برخی هم آن را رد می کنند. هر چند که برخی هم فقدان دانش لازم را برای ورود به بازار سرمایه بر سهامداران ناآشنا به بورس خرده می گیرند. رادار اقتصاد برای رسیدن به پاسخ بعضی سوالات در این رابطه با علی حیدری؛ کارشناس ارشد بازار سرمایه به حواشی آنچه این روزها در بازار سرمایه حادث شده پرداخته است.
راداراقتصاد: یکی از مواردی که در خصوص زیان دهی این روزهای مردم یا سرمایه گذاران خرد در بورس به ذهن خطور می‌کند این است که در شرایطی که بازار صعودی بود چرا مردم به سراغ خرید سهم هایی رفتند که این روزها تا این اندازه ضرر ده شده اند؟
حیدری: خرید از سهم هایی که هیچگونه بنیاد قوی ندارند انتهایش همین ضرر و زیان است، یعنی نتیجه ای غیر از تحمیل ضرر و زیان به سهامدار ندارد. زمانی که تورم وارد بدنه بازار می‌شود چون کالا و خدمات در آنسوی صورتهای مالی شرکت های زیان ده با افزایش حاصل از قیمت تورم روبرو می شود، سود آنها به طرز عجیبی بالا می‌رود به همین خاطر شرکتهای ضررده در دوره های تورمی حاشیه سود بیشتری در بازار سرمایه نسبت به شرکتهای بنیادی و قوی تر دارند، بنابراین آنها براساس اخبار و اتفاقا شایعه سازی و تبلیغ خود از مردم سوء استفاده می کنند و آنها را برای خرید سهم های ضعیف و بی پشتوانه خود جلب می کنند. از سوی دیگر چون دانش اقتصادی مردم یعنی تازه واردان به بازار سرمایه مطلوب نیست، به همین خاطر، صورت های مالی این شرکت ها اینگونه نشان می دهد که این شرکت‌ها از سودآوری خاصی برخوردارند، بنابراین یکی از دلایل هجوم نقدینگی به شرکتهای بی نام و نشان کاغذی ضررده در زمان تورم همین موضوع است.
راداراقتصاد: این شرکت ها که به گفته کارشناسان برخی از آنها صوری و روی کاغذ هستند برچه اساسی در بازار سرمایه اجازه فعالیت دارند؟
حیدری: این شرکت ها اصولا زیر مجموعه شرکت های بزرگ هستند، مثلا زیر مجموعه شرکت های بزرگ خودرویی، دلیل حضور این شرکت ها در بورس به مجموعه مقررات و سیاست گذاری های سازمان بورس برمی گردد. به این معنا که سازمان بورس عموما به شرکت های بزرگ اجازه نمی‌دهد که در زمان نوسان از سهم خود حمایت کنند، لذا هر کدام برای خود زیرمجموعه هایی دارند، مثلا زیر مجموعه ایران خودرو، سمند است. در وضعیت های خاص شرکت های زیرمجموعه ای به کمک شرکت مادر یا بزرگ تر می آیند و شروع به جمع کردن و تزریق پول و سهم خود می‌کنند. قطعا عدم فعالیت شرکت های بزرگ در بازار سرمایه نقص قانونی است. رفع این نقص موجب حذف بسیاری از شرکتهای کاغذی می شود که بعضی ها در حد یک دفتر کوچک اداری هستند. قانون به شرکت‌ها و بنگاه‌های بزرگ اجازه نمی‌دهد که به صورت مستقیم در زمان نوسانات شدید وارد عمل شوند تا ریزش یا صعود ناگهانی افزایش قیمت سهم خود را مدیریت کنند.
راداراقتصاد: این موضوع روال عادی همه بورس های جهان است؟
حیدری: خیر. همه جای دنیا شرکتهای بزرگ حق مدیریت سهم خود را دارند، اما ایران چنین حقی برای شرکت های بزرگ قائل نیست، بنابراین باز هم تاکید می کنم شاهد اجرای یک نقص قانونی هستیم که امیدوارم رفع شود. به همین خاطر عمده بنگاه‌های بزرگ در بازار از شرکتهای زیر مجموعه دوم استفاده می‌کنند تا در زمان بازار و نوسانات شدید تا حدی بتوانند سهم خود را مدیریت کنند.
راداراقتصاد: آیا رفتار مردم در هجوم برای خرید سهم از بازار سرمایه را امری طبیعی می دانید یا غیر طبیعی؟
حیدری: من به شخصه معتقدم که مردم ما به لحاظ هوش مالی ۵۰ سال از مسئولین جلوتر هستند. در بررسی تاریخچه اقتصادی آلمان بعد از جنگ جهانی دوم و ترکیه در بیست سال قبل شاهد تکرار همین رفتار مردم ما از سوی مردم آن کشورها و سایر کشورها در زمان ابر تورم بودیم. زمانی که ارزش پول ملی کاهش می یابد مردم پول خود را به هر چیزی غیر از پول ملی تبدیل می‌کنند. تجربه بسیاری از کشورها در زمان تورم بالا نشان می‌دهد مردم ما در حال حاضر حرکت درست و صحیحی را انجام می‌دهند و از لحاظ هوش مالی از مسئولین جلوتر هستند. بنابراین می توان گفت بیشتر واکنش ها و رفتارهای مردم در بازار سرمایه قابل تایید است به این دلیل که کاملا علمی و سنجیده است، حتی در بازارهای دیگر اعم از ارز، طلا و مسکن مردم دقیقا درست عمل می کنند چرا که نگران کاهش ارزش پول ملی خود هستند در حالی که سیستم فکری مسوولین ما مربوط به سال های ۱۳۳۰ تا ۱۳۴۰ خورشیدی است.
راداراقتصاد: برای راهنمایی هر چه بیشتر کسانی که مایل به خرید سهم از بورس هستند خرید و مدیریت انفرادی بهتر است یا راهکار دیگری مثل مراجعه به سبد گردانان را پیشنهاد می کنید؟
حیدری: پیشنهاد می کنم شخص به تنهایی وارد بازار سرمایه نشود و از صندوق‌ها و مشاورین قوی و تایید شده سازمان بورس حتما مشاوره بگیرد. شرکت در صندوق سرمایه گذاری البته بهتر است یا مشورت با اشخاص و فعالین مسبوق به سابقه در بورس. در مرحله بعد حقوقدان و قانونگذار بهتر است به جای اینکه مدام صندوق های سرمایه گذاری یا کارگزاری‌ها را گسترش دهند، به بانک‌ها بدون داشتن واسطه اجازه ورود به بازار سهام را بدهند، چرا که در حال حاضر بانک‌های ما امکان ورود مستقل به بورس را ندارند، در حالی که در بیشتر کشورها، بانک‌ها توانایی ورود مستقل به بازار سرمایه را دارند.
راداراقتصاد: چه مزیتی در این موضوع وجود دارد؟
حیدری: به این دلیل که وقتی بانکی پشت یک سهم باشد قطعا آن سهم کمتر دچار نوسانات صعودی یا ریزشی می شود، چرا که پای منافع بانک در میان است. با این وجود توصیه می‌شود افراد به تنهایی وارد بازار سهام نشوند، حتماً از طریق صندوق‌های سرمایه‌گذاری یا مشاورین مورد تایید سازمان بورس و اوراق بهادار در این بازار سرمایه گذاری کنند.
راداراقتصاد: برخی کارشناسان مطرح می کنند که سبدگردانان نیز چندان قابل اعتماد نیستند و ممکن است در جهت منافع سرمایه گذاران خود عمل نکنند. آیا این موضوع را تایید می کنید؟
حیدری: چون عمده سبدگردانان از بخش خصوصی هستند و منافع آنها اتفاقا در تامین درآمد سرمایه گذاران بورس است اگر تامین درآمد نداشته باشند تعطیل می‌شوند، بنابراین این موضوع توهم انگاری بیش نیست و حتی ممکن است پای منافع شخصی در چنین اظهار نظراتی وجود داشته باشد.
نظر شما